Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Πάρνηθα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Πάρνηθα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2015

Τα κόκκινα ελάφια της Πάρνηθας

Το κόκκινο ελάφι ή έλαφος ο ευγενής (Cervus elaphus) είναι ο «βασιλιάς» του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας και το μεγαλύτερο φυτοφάγο ζώο της Ελλάδας.

Στέκεται υπερήφανο και μαγνητίζει το βλέμμα για το καφε-κόκκινο χρώμα του τριχώματός του. Το κόκκινο ελάφι ζει και βασιλεύει σε όλη την Πάρνηθα. Το χειμώνα κατεβαίνει σε περιοχές με μικρότερο υψόμετρο προς αναζήτηση τροφής.
Το θηλυκό ελάφι δεν έχει κέρατα και γεννάει την άνοιξη, συνήθως ένα μικρό. Το νεαρό ελάφι φέρει άσπρες βούλες, οι οποίες χάνονται όσο μεγαλώνει.
Ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, όπως αναφέρει η WWF, το κόκκινο ελάφι αφήνει ανελλιπώς τα ίχνη του στον ελλαδικό χώρο. Ως φυσικός βοσκητής, έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στη βάση της τροφικής πυραμίδας. Μεγάλα αρπακτικά και γύπες – που σήμερα απειλούνται επίσης µε εξαφάνιση - θα μπορούσαν να στηρίζουν την επιβίωσή τους στην ύπαρξη των ελαφιών.
Το κόκκινο ελάφι ζούσε κάποτε σε ολόκληρη σχεδόν την ηπειρωτική Ελλάδα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες όμως, οι πληθυσμοί του συρρικνώθηκαν σε τέτοιο βαθμό ώστε το είδος να θεωρείται πλέον «Κρισίμως κινδυνεύον», σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (Αθήνα, 2009).
Το λαθραίο κυνήγι είναι η κυριότερη απειλή για το ελάφι στην Ελλάδα. Οι πληθυσμοί που έχουν απομείνει αποτελούν απομονωμένα «νησιά».










Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2015

Επανεμφάνιση του λύκου στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας μετά από 50 χρόνια


Την επανεμφάνιση του λύκου στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας μετά από 50 χρόνια απουσίας του είδους ανακοίνωσε η Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ», η οποία δραστηριοποιείται για πάνω από 10 χρόνια στη μελέτη και διατήρηση των μεγάλων σαρκοφάγων στην Ελλάδα.
Η επιβεβαίωση της παρουσίας πραγματοποιήθηκε από την «Καλλιστώ» με εργασίες πεδίου και χρήση ειδικών αυτόματων φωτογραφικών διατάξεων υπέρυθρου, οι οποίες παρέμειναν ενεργές για έξι μήνες και κατόπιν σχετικού αιτήματος για τεχνική βοήθεια από το Δασαρχείο Πάρνηθας τον Σεπτέμβριο του 2014. Οι κάμερες τοποθετήθηκαν από τον δρ. βιολόγο της «Καλλιστώς» Γιώργο Ηλιόπουλο και τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν αφορούν την παρουσία μιας αγέλης λύκων 7-8 ατόμων. Τα αποτελέσματα κοινοποιήθηκαν στο Δασαρχείο Πάρνηθας και τον Φ.Δ. Πάρνηθας προς ενημέρωσή τους τον Σεπτέμβρη του 2015, αλλά και τον Οκτώβρη του 2015 μετά από επικαιροποίηση.
Η επανάκαμψη του λύκου στην περιοχή της Πάρνηθας και την ευρύτερη περιοχή ερμηνεύεται αποκλειστικά και μόνο με την διαδικασία της φυσικής επαναποίκισης από άτομα του είδους σε διασπορά, η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες, με την σταδιακή επανεμφάνιση λύκων σε περιοχές της πρότερης κατανομής του είδους στην Στερεά Ελλάδα.
Όπως σημειώνει η «Καλλιστώ», η φυσική δάσωση σε μεγάλες εκτάσεις της ημιορεινής και ορεινής ζώνης, που ακολούθησαν την σταδιακή εγκατάλειψη της υπαίθρου και την ορθολογικότερη διαχείριση των δασών, η βελτίωση του νομικού καθεστώτος προστασίας του λύκου και της αρκούδας και η επανάκαμψη των οπληφόρων, όπως ο αγριόχοιρος και το ζαρκάδι στην Ηπειρωτική Ελλάδα και το ελάφι στον Ε.Δ Πάρνηθας, αποτέλεσαν τις βασικότερες αιτίες για την σταδιακή επανάκαμψη του είδους σε περιοχές όπου είχε παλιότερα εξαφανισθεί.
Παρόμοια τάση επανάκαμψης των μεγάλων σαρκοφάγων θηλαστικών (αρκούδα, λύκος, λύγκας, αδηφάγος), αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση, καταγράφεται πλέον σε ολόκληρη της Ευρώπη, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2014 στο επιστημονικό περιοδικό Science1 και στην οποία συμμετείχε και η «Καλλιστώ», παρέχοντας δεδομένα παρουσίας για τον λύκο και την αρκούδα στην Ελλάδα. Σημαντικότερες αιτίες της παρατηρούμενης επανάκαμψης αποτελούν η βελτίωση και αποκατάσταση των βιοτόπων τους και η θεσμοθέτηση ενός ικανού Ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου προστασίας και διαχείρισής τους.
Για την διαχείριση αυτής της επανάκαμψης η Ε.Ε. σύστησε τον Ιούνιο 2014 την «Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Συνύπαρξη Ανθρώπων και Μεγάλων Σαρκοφάγων». Η «Καλλιστώ» έχει επιλεγεί από την Ε.Ε. μαζί με την Γερμανική εταιρεία συμβούλων adelphi για την τεχνική υποστήριξη του έργου της Πλατφόρμας2.
Η παρουσία του λύκου στον Ε.Δ. Πάρνηθας, όπως εξάλλου ισχύει και στο σύνολο της κατανομής του είδους στην Ευρώπη, δεν αποτελεί απειλή για τους περιπατητές της Πάρνηθας, καθώς οι λύκοι φοβούνται τον άνθρωπο, τονίζει η περιβαλλοντική οργάνωση, ωστόσο σημειώνει ότι η παρουσία του είδους στην περιοχή μπορεί να συνοδευτεί από ζημιές στο κτηνοτροφικό κεφάλαιο. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να υπάρξει σχετική μέριμνα για την ενίσχυση των μεθόδων φύλαξης και προστασίας των κοπαδιών, όπως επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση. Προτείνει δε, ως δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα της απαιτούμενης ενίσχυσης, την τοποθέτηση ηλεκτροφόρου περίφραξης γύρω από τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και τη χρήση καλών σκύλων φύλαξης κοπαδιών.
Σημειώνεται ότι ο λύκος, ως ανώτερος θηρευτής, αναμένεται να επιδράσει θετικά στο οικοσύστημα της Πάρνηθας και στον αυτόχθονα πληθυσμό του ελαφιού, σημειώνει η Καλλιστώ, τονίζοντας ότι η αλληλεπίδραση των δύο ειδών πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά.